كارت ويزيت

آسوريان چند هزار سال پيش از ميلاد بر كارت ويزيت خشت‌هايي از گل‌ رس مُهر مي‌زدند. انگشترهاي خاتم نيز كه در زمان باستان استفاده مي شد كارت ويزيت بر همين اساس كار مي كرد، چاپ باسمه كارت ويزيت نيز قرن‌ها قبل از گوتنبرگ در چين شناخته شده بود، در دوران حكومت سلسله تانگ در چين (۹۰۶-۶۱۸)، قديمي‌ترين نمودهاي صنعت چاپ ديده شده است. در اين دوره كارت ويزيت ، نقش‌ها بر روي صفحه‌اي چوبي حكاكي، و بعد بر روي پارچه چاپ مي‌شد. اولين اشاره به چاپ، در سال ۵۹۳ و يك فرمان حكومتي كارت ويزيت چيني است كه در آن، امپراتور ون‌تي، دستور مي‌دهد تصاوير كارت ويزيت و متون بودايي را چاپ كنند. اين متون را اول بر قطعه‌اي كاغذ نازك مي‌نوشتند و بعد آن را بر صفحه‌اي چوبي مي‌چسباندند و متن را بر كارت ويزيت روي چوب حكاكي مي‌كردند تا يك «زينك» چوبي بسازند و از آن كارت ويزيت براي چاپ متن استفاده كنند. كارت ويزيت اين شيوه زمان زيادي مي‌برد، چرا كه هر صفحه از كتاب بايد بر يك كارت ويزيت صفحه چوبي جداگانه حكاكي مي‌شد.

چاپگر ماتريسي، با حركت انتخوابي مجموعه اي از سوزن ها و ايجاد نقاط تشكيل دهنده يك كاراكتر، چاپ تراكت كاراكتر مورد نظر را چاپ مي كند. مكانيزم چاپگر ماتريسي،چرخشي كارت ويزيت نيست بلكخ در آن از يك رديف  تا سوزن استفاده مي شود. چاپگرهايي با تفتيك كارت ويزيت پذيري كم، معمولا از 7 تا 9 سوزن و چاپگرهايي با تفكيك پذيري زياد از 18 تا 24 سوزن استفاده مي كنند. هر چه تعداد سوزن ها بيشتر باشد، حروف چاپ شده به شكل واقعي خود شبيه تر خواهند بود. شكل كاراكتر ها در ROMذخيره مي شوند.  ROM تعيين  مي نمايد چاپ تراكت كه كدام يك از سوزت ها بايد به نوار جوهر،ضربه تراكت بزنند. فرآيند ضربه در روش هاي سنتي انتقال مركب به كاغظ به كار مي رود. در اين روش، كاغذ، حروف و نوار جوهر با هم پرس مي شوند. چاپگرهاي ضربه اي سوزن ها را به نوار جوهر مي فشارند تا كاراكتر مورد نظر بر چاپ تراكت روي كاغذ چاپ شود. چاپگرهاي ضربه اي، داراي 7، 9، 18 يا 24 سوزن است. اين سوزن ها با سيم پيچ كنترل مي شوند. يك كفشك كه كارت  ويزيت در شيار يك ميله استوانه اي در گير است، هد چاپگر را در عرض ناحيه چاپ حركت مي دهد.

در روش چاپ سنگي ، تصوير را معمولاً به صورت واژگون با مداد مركب كه محتوي صابون يا چربي است ، روي سنگ يا صفحة فلزي رسم چاپ تراكت مي‌كنند. اسيد چرب اين مركب، صابون نامحلولي روي صفحه مي‌سازد كه مركب چاپ را به خود مي‌گيرد و آب را رد مي‌كند. سپس طرح رسم شده روي صفحه را به وسيلة صمع عربي و محلول جوهرشوره (تيزاب) ثبات مي‌بخشند. تيزاب اطراف نقشها را كمي مي‌خورد و به اين ترتيب نقش به صورت برجسته كارت ويزيت باقي مي‌ماند. پس از شستن تصوير با تربانتين و آب، صفحة فلزي يا سنگي آماده مي‌شود تا مركب چاپ را با نورد روي آن بمالند و به اين ترتيب تصوير روي كاغذ چاپ شود. 

حروف متحرك را چيني‌ها اختراع كردند، ولي گوتنبرگ كه حرفه‌اش زرگري بود. آلياژ مناسب براي ريخته‌گري حروف را از سرب  چاپ تراكت و آنتي‌مو‌آن به دست آورد و نسبت هر يك از اين دو فلز را به گونه‌اي انتخاب كرد كه حروف بيش از حد سخت و نرم نباشند؛ وي براي مركب چاپ هم فرمول مناسبي يافت و خلاصه با رفع موانع و حل مشكلات عمل چاپ را ميسر و اجرايي نمود. تقريباً بيست سال پس از نخستين تلاشهاي گوتنبرگ در امر چاپ، با استفاده از سطوح برجسته در ونيز، فلورانس، پاريس و ليون چاپ در حدي مختصر و محدود رواج يافت. كارت ويزيت دستگاه چاپ گوتنبرگ، به علت هزينه‌هاي بسيار زياد فقط براي ثروتمندان قابل دسترسي بود و به همين جهت تا مدتهاي طولاني استقبال چنداني از آن نشد. سيصد سال پس از اختراع دستگاه چاپ گوتنبرگ، نمايشنامه‌نويسي آلماني به نام «آلوئيس زنه فلدر» چاپ سنگي يا «ليتوگرافي» را در سال 1796 ميلادي اختراع كرد. 

اختراع فن چاپ در واقع به قرنها پيش از گوتنبرگ، كه نامش به عنوان مخترع چاپ در تاريخ به ثبت رسيده است، برمي‌گردد. آسوريان چند چاپ تراكت هزار سال قبل از ميلاد بر خشتهايي از گل رْس مْهر مي‌زدند. «استعمال حروف قابل انتقال بين سالهاي 1051 و 1058 در چين آغاز گرديد. مخترع اين حروف مردي به نام پي‌شنگ بود. حروف از گل رس ساخته مي‌شد. حروف دستي و حروف قلعي كه پس از آنها به كار آمد، هيچ يك رواجي نيافت؛ برعكس حروف كارت ويزيت چوبي متداول شد. در سال 1440 گوتنبرگ، ظاهراً بدون اطلاع از كار چيني‌ها حروف قابل انتقال را اختراع كرد. گوتنبرگ براي هر يك از حروف الفبا يك حرف جداگانه به كار برد».

در كتابها، صفحة پشت صفحة عنوان بلند را اصطلاحاً صفحة حقوق مي‌نامند. در اين صفحه، گذشته از نامهايي كه بايد حتماً ذكر شود تا چاپ تراكت حقوق خاص آنها در آن كتاب شناخته و حفظ شود، معمولاً نماد و يادداشتي هست كه حق مؤلف را تصريح مي‌كند. براي مثال در كتابهاي فارسي معمولاً در اين صفحه و در سطرهاي آخر يا آخرين سطر آن، از اين قبيل عبارتها مي‌نويسند: «حق چاپ محفوظ»؛ «حق طبع محفوظ است»؛ «همة حقوق براي ناشر محفوظ است»؛ يا «حقوق براي مؤلف محفوظ است». اين عبارتها به اين معناست كه هيچ‌كس كارت ويزيت جز آنكه به حق او اشاره شده است، نمي‌تواند كتاب را چاپ كند و اگر دست به اين كار بزند با قانون رو‌به‌روست. 

بحث ميان صاحبنظران ايراني، بر اساس ديدگاههاي موافق و مخالف، تاكنون به نقطة تعيين‌كننده‌اي نرسيده است. دولت ايران چاپ تراكت نيز فعلاً در قبال اين قضيه موضع رسمي نگرفته است. البته از ديدگاه موافقان پيوستن ايران نيز فعلاً در قبال اين قضيه موضع رسمي نگرفته است. البته از ديدگاه موافقان پيوستن ايران به معاهده‌هاي جهاني، سكوت دولت ايران در شرايطي كه ايران به رغم اعتراضها و فشارهاي مكرر خارجي هنوز به معاهده‌هاي ژنو و برن نپيوسته است، به مخالفت دولت ايران با پيوستن تعبير مي‌شود. مطمئناً سكوت دولت در اين كارت ويزيت مورد و مسكوت ماندن موضوع پيوستن يا نپيوستن، نمي‌تواند براي مدتي طولاني ادامه يابد، زيرا سازمانها، نهادها و فعاليتهاي بين‌المللي به هم پيوسته و در هم تنيده است. كشورها نمي‌توانند.

 دلايل موافقان پيوستن به يكي از معاهده‌هاي جهاني عبارت است از : انتشار آثار با رضايت صاحبان حق خواهد بود. با پيوستن، امكان برقراري چاپ تراكت ارتباط مستقيم با مؤلف و ناشر فراهم مي‌آيد و مي‌توان بسياري از پرسشها را مستقيماً طرح كرد. امكان همكاري فني با ناشران اصلي آثار به وجود مي‌آيد. با پيوستن، به اصل فيلمها، تصويرها، نقشه‌ها و ساير مواد بصري ديگر مي‌توان دست يافت، و اينها كيفيت و ارزش آثار را بالا مي‌برد. پيوستن، موجب مي‌شود كه در انتخاب منابع براي ترجمه دقت بيشتري به كار رود، ترجمه‌ها به اصول و حدود كارت ويزيت معيار نزديك شود، و به طور كلي كارآيي فني داخلي افزايش يابد. با پيوستن، مي‌توان به آثار زير چاپ دست يافت و از اين رو امكان انتشار همزمان، بويژه براي آثاري كه اهميت آنها در جهان در نشر همزمان است ميسر مي‌شود. 

. پيوستن، مستلزم اجازه گرفتن از صاحبان حق است و ناشران كشورهاي در حال توسعه توانايي مكاتبه با خارج، تحصيل اجازه و مجوّز قانوني را ندارند. 3. پيوستن، چاپ تراكت نوعي همكاري را نيز ايجاب مي‌كند، و براي ناشران تنگدست و از لحاظ فني ناتوان و كم‌توان كشورهاي در حال توسعه، آمادگي همكاري با ناشران بين‌المللي و خارجي وجود ندارد. پيوستن، براي اين كشورها حكم جادة يكطرفه را دارد و شمار مطالبي كه از زبانهاي كارت ويزيت خارجي به زبان بومي ترجمه و منتشر مي‌شود، با تعدادي كه از زبان بومي به آنها ترجمه و منتشر مي‌شود قابل مقايسه نخواهد بود، بنابراين در نهايت و در مجموع به زيان كشورهاي كم توان و به سود كشورهاي نيرومند است

بي‌گمان دلايل مخالفان و موافقان پيوستن، از ديدگاهها و بر اساس نگرشها و ملاحظات مختلف است. پرداختن به اصل و ريشه‌هاي اينها در اين چاپ تراكت بحث كوتاه مسير نيست و تنها به برشمردن فهرست‌وار موارد كلي اكتفا مي‌شود. دلايل مخالفان.دلايل مخالفان پيوستن به يكي از معاهده‌هاي جهاني اجمالاً عبارتند از: 1. معاهده‌هاي جهاني حق مؤلف ، براي ايران و كشورهاي در حال توسعة ديگري كه بدانها بپيوندند ، تعهدات مالي تازه‌اي ايجاد مي‌كند و موجب مي‌شود كه هزينة نشر و در نتيجه، قيمت كتاب بالا برود و اين كارت ويزيت خود سبب خواهد شد كه صنعت نشر ضعيف و كم‌بنيه از بار مالي جديد ضعيفتر و كم‌توانتر شود و به بنية علمي و فرهنگي كشور آسيب، وارد آيد.